Zergatik Bilduk gutxiago hitz egiten du independentziaz?

Gainerako alderdi politikoek bezala, EH Bilduk ere bere ideologia adierazten duten estatutuak ditu. Honela diote: 'Burujabetzaren aldeko euskal ezkerreko indarra, justizia sozialean oinarritutako Euskal Herri independente bat lortzea xede duena; eta demokrazia eta burujabetza defendatzen duen aliantza estrategiko bat, helburu horiekin bat datozen alderdi edo sektore politiko eta pertsona guztien parte-hartzera irekita dagoena'. Argi dago, beraz, alderdi independentista bat dela, Espainiatik eta Frantziatik bereizitako Estatu bat eraikitzea helburu duena.

Praktika politikoak, ordea, alderdiak beren estatutuek ezartzen duten teoriatik aldentzera behartzen ditu askotan, batez ere estatutu horiek ezartzen dituzten muga ideologikoetatik haratago dagoen hauteslea erakarriz hazi nahi baldin badute. Horrek ez du esan nahi, inola ere, printzipioei uko egiten dietenik, baina bai, ordea, bazterrean utziko dituztela. Eta hori gertatzen ari zaio EH Bilduri azken urteotan bere existentzia arrazoi nagusiarekin: Bizkaia, Araba, Gipuzkoa, Nafarroa Garaia, Nafarroa Beherea, Lapurdi eta Zuberoa batuko dituen Estatu independente bat lortzea.

Arnaldo Otegi buru duen koalizioak epe luzerako diagnostiko oso egokia egin zuen M-15aren ondorengo ziklo politikoaren hasieran. Ez dugu ahaztu behar Podemosen gorakada izugarriak eragin negatiboa izan zuela EH Bilduren emaitzetan -–2016 eta 2019 artean bi eserleku baino ez zituen izan Kongresuan–, boto-emaile asko jendea benetan kezkatzen duenaz hitz egiten zuen alderdi batek erakarri zituelako. Hortik aurrera, ezker abertzale klasikoak birkokatze-estrategia bat eraikitzen hasi zen.

Urrezko aukera 2018an iritsi zen, Pedro Sanchez Moncloara iritsi zenean, Mariano Rajoyren aurkako zentsura-mozioaren ostean. Pixkanaka, EH Bildu aktore politiko garrantzitsu bihurtzen hasi zen Madrilen, eta kontraprestazio ekonomiko eta sozialak lortu zituen, legeak eta aurrekontuak babestearen truke. Azken batean, irudi zuria lortu nahi zuen, ETAren terrorismoaren motxila astuna ahazteko eta gutxieneko soldataz, pentsioez, etxebizitzaz, zerbitzu publikoez... hitz egiten duen alderdi gisa agertzeko.

'Zuritze' horri esker, EH Bilduk gero eta boto-emaile gehiago lortu ditu, eta orain apirilaren 21eko hauteskunde autonomikoetan sorpassoarekin amesten du. Eta hazkunde hori, kasu hauetan beti gertatzen den bezala, posible izan da estatutuek diotenetik haratago joan delako; kasu honetan, independentziari dagokionez. Bada datu esanguratsu bat: Eusko Jaurlaritzaren Soziometroaren arabera, azken hamarkadan %30 puntu jaitsi da Bilduren independentziaren aldeko boto-emaileen kopurua: %86tik %55era.

Argi dago, beraz, independentziaz gutxiago eta gai sozialei buruz gehiago hitz egiteak mesede egin diola EH Bilduri. Horregatik, hauteskunde autonomikoei begira, Pello Otxandianoren hautagaitza gutxiago hitz egiten ari da independentziaz. Hori bai, noizean behin aldarrikapen subiranistaren bat egiteari uko egin gabe, hautesle klasikoaren botoa bermatzeko, estatutuetako literaltasunarekin erabat lotuta dagoena.

• Temas
• Euskera
• Politikafetxo bat?
• Politika