Europako hauteskundeei buruzko bitxikeriak

1. Euskadin ohituta gaude gainerako hauteskundeak lau urtean behin egitera, baina Europakoak bost urtean behin izaten dira.

2. Igande honetakoak historiako hamargarren Europako hauteskundeak izango dira, nahiz eta Euskadin bederatzi aldiz 'bakarrik' egin dugun, Espainia 1986an sartu zelako Europar Batasunean.

3. Espainian, Europako hauteskundeetako batez besteko parte-hartzea %55ekoa da, baina datu hori engainagarria da, 1999an eta 2019an udal hauteskundeekin batera ospatu zirelako.

4. Parte-hartze ohikoenarekin, %40 eta %45 artean, gutxienez 250.000 boto behar izaten dira eserleku bat lortzeko Bruselan.

5. Hauek dira Espainian barruti bakarra duten hauteskunde bakarrak, eta, beraz, eserlekuen banaketa nahiko proportzionala da.

6. Hurrengo Europako Parlamentuak izango dituen 720 eserlekuetatik, Espainian 61 banatuko dira. Eserleku gehien dituen laugarren herrialdea da, Alemania (96), Frantzia (81) eta Italiaren (76) atzetik.

7. 720 eserleku horiek herrialdeetako biztanleriaren arabera banatzen dira, baina bakoitzak 6 izan behar ditu gutxienez eta 96 gehienez. Zipre, Luxenburgo eta Malta dira sei eserleku dituzten hiru herrialdeak.

8. Sei herrialdetan, esaterako Espainian, zerrenda itxien bidez ematen da botoa. Hau da, alderdi baten zerrenda baino ezin da bozkatu, eta ezin da hautagaien ordena aldatu.

9. 19 herrialdek lehentasunezko boto-sistema erabiltzen dute. Sistema horretan, boto-emaileek hautagai bati edo gehiagori eman diezaiekete botoa edota zerrendan duten ordena alda dezakete.

10. Lau herrialdetan (Belgika, Luxenburgo, Bulgaria eta Grezia) nahitaez bozkatu behar da, nahiz eta salbuespen jakin batzuk egon. Bestela, isuna jaso dezakete, baina normalean ez da halakorik gertatzen.

11. Espainian 18 urtetik gorakoek bakarrik ematen dute botoa, baina Alemanian, Belgikan, Austrian eta Maltan 16 urterekin eman daiteke botoa, eta Grezian 17rekin.

12. Espainian 18 urtetik aurrera izan zaitezke hautagai, baina Polonian eta Txekian 21 izan behar dituzu, Errumanian 23 eta Grezian 25.

13. Hamar bat herrialdetan, sexu bakoitzeko hautagaien gutxienezko ehunekoa ezartzen da. Espainian, gizonen edo emakumeen %40 egon behar da gutxienez zerrenda bakoitzean.

14. Estonia da boto telematikoa onartzen duen herrialde bakarra. Beste lurralde batzuk antzeko sistemak martxan jartzen saiatzen ari dira.

15. Lau herrialdetan (Irlanda, Txekia, Eslovakia eta Malta) ezin da urrutiko botoa eskatu.

16. Hiru herrialdetan, bozketak egun bat baino gehiago irauten du: Italian, larunbatetik igandera; Txekian, ostiraletik larunbatera; eta Estonian, aste osoan, astelehenetik igandera.

17. Hemen igandean bozkatuko dugu, baina Herbehereetan ostegunean egingo dute, Irlandan ostiralean eta Letonian larunbatean.

18. Herrialde gehienetan, bozketak arratsaldeko zazpiak edo zortziak arte irauten du. Luxenburgon, ordea, 8: 00etatik 14:00etara irekiko dituzte hauteslekuak.

19. Italian ez dituzte hauteslekuak itxiko gaueko 23:00ak arte. Beraz, ordu horretara arte ezin izango da boto-zenbaketa argitaratu herrialde bakar batean ere.

20. Alderdi bakarra dago sigla berberekin aurkezten dena hainbat herrialdetan, 16 zehazki: Volt, bere burua alderdi paneuropeistatzat definitzen duena.

• Temas
• Euskera
• Politika
• Politikafetxo bat?