Anduezaren erabakia: alde onak eta txarrak

Duela lau urte, 2020ko hauteskunde autonomikoen ostean, Idoia Mendiak erabaki bat hartu behar izan zuen. PSE-EE espero baino gutxiago hazi zen, neurri batean abstentzio altuagatik eta beste neurri batean alderdiak koalizio-gobernuari egindako ekarpena nabaritu ez zelako. Horregatik, berehala sortu ziren buruzagi sozialista lehendakariorde gisa Eusko Jaurlaritzan sartzearen aldeko ahotsak, ikusgaitasuna areagotzeko. Ondoren, 2021az geroztik, Eneko Andueza idazkaritza nagusira iritsi zenean, bizefalia eredu bat aktibatu zen. A-21eko emaitzek erabaki onak izan zirela egiaztatu dute.

Orain bere ondorengoak erabaki berari egin behar dio aurre. Egia da egoera ez dela berdina, PSE-EE momentu hobean dagoelako bi eserleku irabazi dituelako; EAJk, aldiz, lau galdu ditu. Baina egia da, halaber, Anduezak argitu egin beharko duela Imanol Pradales buru izango duen Kabinetean izan dezakeen parte-hartzeari buruzko zalantza. Gobernu berri hori osatzeko hilabete falta denean, erabakia «hartu gabe» dago, eta alde onak eta txarrak ditu aurrez aurre.

Lehenik eta behin, kontuan izan behar dugu Andueza ez dela Mendia. Erreleboa gertatu zenetik, buruzagi berria askoz kritikoagoa izan da bere gobernukidea EAJrekin. Hezkuntza Legea, Osakidetzaren egoera eta Gasteizko errefuxiatuen zentroa bezalako polemikek balio izan diote oso kalkulatuta zeuden liskarrak eragiteko, bere aztarna nabari dadin. Eta egin ahal izan bazuen, eskuak libre zituelako izan zen, bera Gobernu Kontseiluko kide ez zelako.

Begi-bistakoa da bizefalia eredua, EAJk beti izan duena eta beste indar batzuk kopiatzen saiatu direna, askatasun dialektiko handiagoa ematen diola alderdiko buruzagiari, eginkizun instituzionala beste norbaiten esku uzten duelako. Azkenean Anduezak eskema hori errepikatzea erabakitzen badu, Denis Itxaso izango litzateke bikote egokiena tandem horretarako. Espainako Gobernuaren ordezkari ohiak postu hori utzi zuen PSE-EEren Gipuzkoako zerrendaburu izateko, eta ez litzateke ulergarria izango legebiltzarkide soil gisa amaitzea. Itxasok, gainera, diskurtso politikoa dauka, ez da teknokrata hutsa.

Anduezak Eusko Jaurlaritzan sartzea erabakiko balu, berriz, horrek ez luke esan nahi EAJrekin kritiko izango ez litzatekeenik, baina kontraesan gehiago izango lituzke asteartero lehendakariarekin eta gainerako sailburuekin biltzen denean. Alde positiboa PSE-EErentzat izango litzateke bere ekarpena agerian uzten lagunduko lukeela, nahiz eta horrek ere higaduraren arrisku handia izango lukeen.

• Temas
• Euskera
• Politikafetxo bat?
• Politika