A-21aren lezio bana alderdi bakoitzarentzat

Oso gutxitan gertatzen da hauteskunde batzuek alderdi politiko guztiak pozik uztea, baina badirudi apirilaren 21ekoek lortu dutela. Podemos izan ezik, gainerakoak harro egon daitezke: EAJk irabazi ditu hauteskundeak, inkestek zalantzan jartzen bazuten ere; EH Bilduk berdinketa historikoa lortu du (eserlekuak kontuan hartuta), duela urte batzuk ezinezkoa zirudiena; PSE-EEk bi eserleku gehiago dauzka eta pisu handiagoa izango du hurrengo Eusko Jaurlaritzan; PPk lehen aldiz 23 urtean botoak irabazi ditu; Sumarrek behintzat ordezkaritza lortu du; eta Voxek bere eserlekuari eutsi dio.

Baina, era berean, guztiek ere lezio baliotsu bat (edo bat baino gehiago) ikasi dute, gogoeta eragin beharko liekeena:

Lezioa EAJrentzat. Bere garaipena, 'in extremis', batez ere Bizkaian oinarrituta dago, bere feudo historikoan, eta bereziki Bilbo Handiko eskualdean. Eremu horretatik kanpo –Euskadiko biztanleriaren erdia bizi da hor–, panorama kezkagarria da. Araban, lurralde konstituzionalistenean, EH Bilduk irabazi du lehen aldiz, eta Gipuzkoan bien arteko arrakala oso handia da, ia bederatzi puntukoa ezker abertzalearen alde. Han gertaera deigarri bat azpimarratu behar da: EAJk botoak galdu ditu 2020eko hauteskundeekin alderatuta, nahiz eta orduan parte-hartzea txikiagoa izan zen, %51koa. Bizkaian eta Araban ez da hori gertatu.

Lezioa EH Bildurentzat. 'Sorpassoa' ez da hain erraza eta iragana bere bidea oztopatzen duen motxila izaten jarraitzen du. Presazkoa izango litzateke esatea EH Bilduk ez dituela hauteskundeak irabazi Pello Otxandianok ETAri buruz esan zituen hitz polemikoengatik. Baina inork ezin du ukatu gauzei euren izenez deitzeari uko egitea praktikan galga bat dela euren hautesleria abertzale klasikotik haratago hazteko asmo historiko hori betezeko. Hemendik 2028ra arte urrats gehiago eman beharko ditu euskaldun guztientzako benetako gobernu alternatiba izan nahi badu.

Lezioa PSE-EErentzat. Irabazi dituen bi eserlekuak karanbola baten emaitza dira eta ez boto kopuruaren igoera nabarmen batena. Bizkaian 738 botoko aldearekin irabazi zuen azken eserlekua Sumarren aurrean, eta Gipuzkoan 1.360 botoko aldearekin EH Bilduren aurrean. Botoen portzentajean 0,5 puntu baino ez da igo, eta horrek esan nahi du ia ezin izan duela aprobetxatu ezker konfederalak hauteskunde hauetan pairatu duen kolpea. Sozialistek hausnartu behar dute zergatik ez diren gai izan Podemosen boto-emaile ohi horiek konbentzitzeko.

Lezioa PPrentzat. PSE-EEren kasuan ez bezala, botoen gorakada nabarmenak (2,4 puntu gehiago) ez du isla proportzionalik izan ordezkaritza hazkundean (eserleku bat gehiago). EAJren boto-emaile ohi batzuk konbentzitzea lortu duen arren, ez da atzaparkada handia emateko gai izan. Beste aldean, ez da gai izan ere Voxi bidea mozteko, ordezkaritza izaten jarraituko baitu. Eskuin muturrak 21.000 boto bildu ditu, PPrentzat funtsezkoak izango liratekeenak eserleku gehiago edukitzeko eta gobernagarritasuna baldintzatzeko.

Lezioa Sumarrentzat. Biziraupen hutsa ezin da arrakastatzat hartu. Duela zortzi urte Euskadin elkarren segidako bi hauteskunde orokor irabazi zituen esparru politikoak orain 75 eserlekutatik bakarra izatea kezkagarria da. Ezker konfederaleko hautesleak oso kritikoak eta zorrotzak dira, eta, beraz, euren ordezkariek maila eman behar dute, euren desberdintasun pertsonalak alde batera utziz. Hamarkada batez politika berria aldarrikatzen aritu ondoren, bere legebiltzarkide bakarra Euskadiko Alderdi Komunistako burua izango da.

Lezioa Voxentzat. Bere mezua harrera ona dauka Araban bakarrik, historikoki hain nazionalista ez den lurralde historikoan eta eserlekua bereziki merkea duena. Hiru lurralde historikoetan zertxobait hazi den arren, Bizkaian eta Gipuzkoan oraindik oso urrun dago ordezkaritza lortu arte.

• Temas
• Politika
• Politikafetxo bat?
• Euskera