10 urte Elizabeth Taylor gabe: munduko begi politenek ezkutatzen zuten drama

Hamar urte bete dira aste honetan bertan Elizabeth Taylor hil zela, 79 urterekin, bihotz-gutxiegitasun arazo batzuen ondorioz. Hollywoodeko azken 'diva' handia izandakoak talentu artistiko izugarria izan zuen, hiru Oscar sari eman zizkionak eta erromantzez, zazpi senarrez, bitxiekiko grinaz, ongintzazko kausekiko konpromisoaz eta beti mehatxatu zion osasun ahulaz beteriko bizitza bat eman ziona.

Elizabeth Taylorrekin bat egiten zutenak beti harritzen ziren ondorengo hiru gauzengatik: zein ondo usaintzen zuen -ez zen etxetik lurrinik gabe irteten-, bere garaiera baxua (1.57 cm) Hollywoodeko izar bat izateko eta bere 'bioleta' koloreko begiak. Bioleta izan ala ez, inork ez du zalantzan jartzen Hollywoodek inoiz izan dituen begi politenak edo berezienak zituela.

Bere ezohiko edertasunak azalpen zientifiko bat du. Egia esan, deformazio natural baten emaitza ziren, FOXC2 genearen mutazio bat, betile ilara bikoitz bat ematen ziona, bere begirada paregabea eta tonu urdin sakon hori ematen ziona, bere ile beltzarekin batera, efektu 'bioleta' eragiten zuena.

Roddy McDowall aktoreak hainbat hedabidetan kontatu izan zuenez Lassieren lehen filmaketa egunean ekoizleek begiratu eta esan zioten: «Kendu neska hori setetik, makillaje asko dauka, maskara handia begietan». Baina Elizabeth Taylorrek erantzun zuen: «Ez da makillajea, ni naiz!».

Esaten denez, 15 urte besterik ez zituela, Liz Taylorrek Ronald Reagan eta John F. Kennedyrekin erromantzeak izan zituen, eta, beranduago, Marlon Brando, Montgomery Clift, Raniero de Monaco, Tony Curtis, Paul Newman eta Frank Sinatrarekin. Azken horrekin, garai hartan publikatu zenez, haurdun geratu zen eta abeslariak abortatzera behartu omen zuen.

Betile bikoitzak eman zion edertasuna opari 'pozoitu' moduko bat izan zen. Bada, mutazio horrek bere bihotzeko arazoen historiari ere lagundu ahal izan zion, ahuldutako osasun batekin batera, 2011ko martxoaren 23an heriotza eragingo ziona.

Izan ere askotan, betileak barrurantz haz daitezke kornea kaltetuz, eta mutazio hori duten pertsona batzuek sortzetiko bihotz-arazoak izaten dituzte.

Bere bizitzako azken urteak mendekotasunek eta osasun-arazo etengabeek markatu zituzten. 70 aldiz baino gehiagotan ospitaleratu zuten eta gutxienez 20 operazio izan zituen. Obesitatea ere arazo bat izan zen berarentzat, bere iruditik bizi zela eta soilik 1.57 cm neurtzen zituela kontuan hartuta, denbora gutxian pisu asko irabaziz eta galduz.

20 urte zituenetik hartu zuen tabakoarekiko mendekotasuna ere mehatxu bat izan zen berarentzat, biriketako minbizia garatzeko beldurra izan baitzuen beti. Alkoholarekiko mendekotasunak eta drogak zirela-eta, hainbat aldiz egon zen ospitaleratuta.

Besteak beste, bost alditan hautsi zuen bizkarra eta bi aldaka-ordezkapen izan zituen. Bere bizitza arriskuan jarri zuten bi pneumonia eraso ere izan zituen ere. Bestalde, 1983an onartu zuen 35 urtez lo egiteko pilulen eta analgesikoen mendekotasuna izan zuela.

2011n, bihotz-gutxiegitasun bat zuela, Los Angeleseko ospitale batean sartu zuten tratamendu bat emateko, eta urte horretan bertan hil zen, 79 urterekin, bere lau seme-alabez inguratuta. Aktoreak hamar bat biloba eta lau birbiloba ere utzi zituen.

1.000 milioi dolarretik gorako dirutza utzi zuen kontu korronteetan, jabetzetan eta bitxietan, eta munduko 14 emakumeetako bat izan zen kopuru izugarri hori bere merituengatik bakarrik biltzea lortu zuena.