«Jada ez digu balio laugarren edo bosgarren postua lortzeak»

«Sokatira nire bizitza da», adierazi du Oier Bilbaok, Laukizko Gaztedi Sokatira Taldeko tiralariak. Pasa den irailean munduko txapelketan parte hartu zuen, beste hainbat tiralari euskaldunekin batera. Urteko lehiaketarik garrantzitsuenean lortutako emaitzak bikainak izan ziren: guztira, euskal delegazioak bederatzi domina lortu zituen, Gaztedi Taldeak, Erandioko Goiherri Taldeak eta 'Basque Countryk' eratutako konbinatuari esker. Berarentzat, 1997an jaiota, Euskal Herria ordezkatzea sentimendu berezia da: «Ohore handia da, baina aldi berean, ardura handia. Euskal Herria ordezkatzeak hemen hoberena izan zarela esan nahi du, eta horrek paper on bat egitera behartzen zaitu».

Euskal Herria potentzia mundiala da sokatirari dagokionez. Ez da iritzi soila; datuek hala erakusten dute. Esate baterako, Laukizko klubean dauden talde ezberdinen artean 12 munduko txapelketa irabazi dituzte 2010etik, kategoria ezberdinetan. Horretarako, hainbat osagai behar dira, eta horien artean motibazioa agertzen da, Jon Iñaki Mardarasek, haren entrenatzaileak, esaten duen bezala: «Normalean, podiumean amaitzen dugu. Horrek motibatuta mantentzen gaitu. Jada ez digu balio laugarren edo bostgarren postu bat egiteak».

Berea sokatirari lotutako bizitza da, tiralaria izatetik entrenatzailea izatera igaro baita. «1998an amaitutzat eman zuen nire etapa tiratzaile gisa, hau da, aurreko mendean», aitortzen du barre artean. Gaztediren arrakastaren zati handi bat taldea eramateko duen moduari esker dator. Eta, jakina, Bizkaiko udalerrian bizi diren 1.200 pertsonetako askok berak kirol tradizional honekiko duen grina partekatzeak ere eragina du kalitatean.

Sokatiran aritzen den edonork badaki kirol kirol honek dedikazio handia eskatzen duela, Bilbaok eta Mardarasek berresten duten bezala. «Entrenamendua gogorra da, eta egunero gutako bakoitzak hiru edo lau ordu ematen ditu entrenatzen», onartzen du entrenatzaileak. Gainera, beste kirol amateur askotan gertatzen den bezala, batzuetan ezinezkoa izaten da taldekide guztiak entrenamenduetan bat egitea, askok euren lanbidearekin zerikusia duten konpromisoak baitituzte. «Lurreko denboraldia urrian hasten da eta irailean amaitu; beraz, atsedena hilabete batekoa baino ez da. Dena den, bere iritziz, alderik gogorrena «familiari, bikoteari, eta lagunei denbora gutxiago eskaini ahal izatea da», nahiz eta bere ustez «pena merezi duen».

Emaitza onak lortzea ez da erraza. «Egunero joaten gara gimnasiora edo korrika egitera, 40 minutu edo ordubete inguru», azaldu du Bilbaok. Horrekin batera, tiratzaileek funtsezko faktore bat zaindu behar dute: pisua. Izan ere, probak kideen pisuaren arabera sailkatzen dira, eta, horiek horrela, Mardarasek erabat kontrolatuta eduki behar ditu bere tiratzaileen kiloak: «Adibidez, gure 560kg-ko taldean zortzi gizon sartu behar dira, hau da, bakoitzak 70 kilo inguru pisatu behar ditu. Taldean 1,90 metro neurtzen duen eta 72 kilo pisatzen duen jendea daukat, eta batez besteko altuera 1,82 eta 1,85 artean dago. Imajinatu nola egon behar duten».

Jakina, helburu horiek lortzeko elikadura asko zaindu behar da. «Dietek zorrotzak izan behar dute. Beste kirol batzuetan kilo bat gorago edo beherago egon zaitezke, baina hemen milimetrora goaz». Ildo horretan, Bilbaok dio zaindu egiten dela sasoi onean eta pisu egokian mantentzeko: «Bakoitzak badaki zer jan dezakeen eta zer ez, urteetan zehar ikasitako zerbait da. Adibidez, pisua jaitsi behar dugunean, proteina gehiago sartu behar ditugu. Aldiz, kiloak igotzeko karbohidrato gehiago jan behar ditugu». Eta, beno, 'cheat meal'-etarako lekua ere badago, pizzak edo hanburgesak bezalako elikagaietarako. «Munduko txapelketa amaitu zenean atsedena izan genuen eta gauza horiek jan ahal izan genituen», onartu du.

Kirolean arrakasta izateko, mentalitate indartsu bat behar da. Eta ez da gutxiago sokatiran, non, Mardarasen ustez, xehetasun txikiek alde handi bat markatzen dute: « Arnasa hartzeko denborarik gabe zaudenean eta ikusten duzunean aurkariak ez zaituela eramaten pentsatu behar da: 'aizu, beste taldean ni baino egoera latzagoan egongo den jendea dago'. Aurkakoa baino 2 edo 3 segundo gehiago eustea garaipena ekarri ahal du». Berdin dio probak minutu bat, bi edo bost irauten badu, eta berdin dio prestakuntza fisikoa egokiena bada, izan ere, «burua ezetz badio, oso zaila da irabaztea», esaten du Bilbaok. «Garrantzitsuena talde bat izatea da. Zailena, zortzi bagara, denok koordinatuta eta aldi berean tiratzea da, bat bakarra bagina bezala».

Biak bat datoz kirolean arrakasta izateko mentalitate indartsu bat behar dela esatean. Eta hori gertatzen da sokatiran ere, non, Mardarasen arabera, xehetasun txikiek alde handia markatzen duten: «Arnasa hartzeko astirik gabe zaudenean eta aurkariak eramaten ez zaituela ikusten duzunean, pentsatu egin behar da: 'aizu, beste taldean ni baino egoera latzagoan egongo den jendea dago'. Kontrarioak baino 2 edo 3 segundo gehiago irauteak garaipena ekar dezake», esan du. Bilbaok, bestalde, argi dauka berdin diola probak minutu bat, bi edo bost irautea, edota prestakuntza fisikoa egokiena izatea, izan ere, «buruak ezetz esaten badu, oso zaila da irabaztea». «Garrantzitsuena talde bat izatea da. Zailena, zortzi bagara, denak koordinatuta eta aldi berean tiratzea da, bakarra bagina bezala», dio.

Zer da sokatiran aritzearen gauzarik positiboena? Mardarasen ustez, erantzuna erraza da: «Taldean dagoen giroa. Oso ondo konpontzen dira denak. Lagunak dira, eta kirola oso sakrifikatua denez, konpromisoa ere partekatzen dute». Eta sentimendu hori herrira estrapolatzen da: «Laukizen, haurrak sokatiran murgiltzen dira eskolatik. Horietako asko entrenamenduak ikustera etortzen dira eta motibatu egiten dira». Hori bai, Mardarasek onartzen du, barre artean, «beste batzuei kontrakoa pasatzen zaiela», hau da, «atzera egiten dute tiratzaileek egin behar dituzten ahalegin handiak ikustean». Hala ere, argi dago merezi duela duela hilabete eskas ospatutako munduko txapelketan lortutako dominen kopurua ikusita.

• Temas
• Bilbao
• País Vasco
• Euskera
• Sokatira