Historiako oherik zaharrena orain dela 200.000 urte egin zuten, landarez eta errautsez

KwaZulu-Natal izeneko herrialde afrikarrean dago Border Cave kobazuloa, arkeologoentzat ezagutza iturri bikaina izan dena urteetan. Kanpoaldetik babestuta dago, eta bere barnean hainbat hezur, erreminta eta landareen hondakinak aurkitu izan dira, Harri Aroko gizakien bizimoduaren informazio asko emanez. Orain gutxi eginiko ikerketa batean antzeman dutenez, historian inoiz aurkitu izan den koltxoirik zaharrena berreskuratu dute, eta bere jatorria orain dela 200.000 urtetan kokatzen da. Antza, pilatuta zeuden landare mordoi batek nabarmen uzten du garai hartan ere erosotasuna bilatzen zutela atseden hartzeko orduan.

Ikerketa hori Hegoafrikako Witwatersrand unibertsitateko adituek egin dute. Aurkikuntza uste baino konplexuagoa izan zen. Landareak erretiratu zituztenean errautsezko kapa bat somatu zuten. Ziurrenik, diote, intsektuetatik babesteko jarria. Errauts horiek erretako egurrak eta hezurrak dira. Egurra kanforrondo baten enborrari dagokio, egun intsektuak uxatzeko produktu bezala erabiltzen jarraitzen dutena herrialdean.

Ikerlariek argudiatu dutenez, ondorioak ateratzeko teknika mikroskopiko eta espektroskopiko oso konplexuak erabili behar izan zituzten. Lyn Wadley arkeologoak aurkitu zuen landarez eginiko ohea bere ekipoarekin batera kobazuloa induskatzen ari zela. Kontatzen duenez, landareen eta errautsen hondakinak oso sakonera handian zeuden kokatuta.

Ohearen adina zein den ezagutzeko, gune berean aurkitutako bi hagin hartu zituzten oinarritzat. Horien esmalteak jaso izan duen erradiazioa aztertuz, 200.000 urte ingurukoa zela ondorioztatu zuten.