Hemen jaten ditugun baina munduko hainbat herrialdetan debekatuta duden elikagaiak zeintzuk diren jakin nahi?

Agian noizbait gertatu izan zaizu beste herrialde batera oporretan joatea eta etxean egunero jaten duzun elikagairen baten falta sumatu izana. Zenbait kasutan, horren arrazoia elikagai hori bisitatzen zauden herrialdean debekatuta dagoelako izaten da. Zerrenda hori betetzen duten elikagaiak askotarikoak dira, eta testu honetan batzuen berri emango dizuegu. Izan ere, Kinder arrautza edo foie grasa, esaterako, toki askotan debekatuta daude herritarren osasunari eraso egiteagatik, bai asfixia edo intoxikazioak eragin ditzaketelako.

Ez bazenekien ere, foie grasa ahatearen edo antzarraren gibeletik lortzen da. Mota horretako hegaztiek gantz asko lortzen dute gorputzeko atal horretan, eta, beraz, kilometro asko egin ditzakete hegan. Orduan, animaliaren gibela ahalik eta gehien aprobetxatzeko, biltegiratzea muturreraino eramaten dute, eta, beraz, abereak gizendu egiten dira, eta, horrela, gibelak tamaina handitzea lortzen du. Horregatik guztiagatik, Kaliforniako estatuak elikagai horren salmenta debekatzea erabaki zuen 2011n. Foie-gras legea sortu zen, animaliari eragiten dioten kaltearen ondorioz. Lege horrek debekatu egiten du bai gibela handitzea eta baita produktua saltzea ere.

Gaur egun, 15 herrialde inguruk debekatu dute elikagai hori. Horien artean Finlandia, Italia, Alemania, Erresuma Batua eta Israel daude. Bestalde, Espainiak, Europako beste herrialde batzuekin batera, elikagai horiek ekoizten jarraitzen du Hungaria, Belgika, Frantzia eta Bulgariaren antzera.

Kinder arrautza ume askoren haurtzaroko klasiko bat izan da. Gogo biziz itxaroten dute, jateaz gain, arrautza horiek barruan gordetzen duten oparia ezagutzeko aukera gozoa. Jostailu hori izan zen hain zuzen, Ameriketako Estatu Batuek produktu hori debekatzearen arrazoi nagusia.

FDAk (AEBetako Elikagaien eta Sendagaien Administrazioa) eta CPSCk (Kontsumitzailearen Produktuen Segurtasunerako Batzordea) ez dute produktua merkaturatzen uzten. Jostailua errore baten ondorioz irentsi daiteke eta itolarria eragin dezake. Izatez, Frantzian neskato baten heriotza gertatu zen ezbehar horren ondorioz.

Ameriketako Estatu Batuez gain, 2016an Txilek ere debekatu egin zuen, herrialdeko haurren obesitate-indizearen ondorioz.

M&M'S gozoki famatuak 2016an debekatu ziren Suedian. Ez ziren debekatu kontsumitzailearen osasunari kalte egiteagatik, ez du zerikusirik. Herrialde horretako epaimahaiak enpresari jakinarazi zion produktuaren logoa aldatuta bakarrik saldu zezakeela elikagai mota hori. Enpresak kasurik egiten ez baldin bazuen, bi milioi koroako isuna ordaindu beharko luke, 241.000 euro inguru. Zergatik isun hori baina?

Izan ere, Kraft Foods izeneko enpresak urteak daramatza Marabou txokolate kakahueteak saltzen, eta sinbolo gisa 'm' bat du, 50eko hamarkadan merkaturatzeari ekin ziona. Ondorioz m&m's Norvegia, Suedia eta Finlandia bezalako herrialdeetan ez zela salduko erabaki zen. Hala ere, 1998ko akordioa garaitu egin zen eta ez zen berritu. Urte baten buruan, m&m's popularrak Suediara iritsi ziren. Hala eta guztiz ere, 2016an, araudi judizial batek debekatu egin zuen logo horren bidez salerostea.