Hartz nagiaren inguruan ezagutzen ez zenituen bitxikeriak

Hartz nagia da dagoen animaliarik interesgarrienetako bat. Amazonas ibaiaren arroetan bizi da eta oso motela da, hortik datorkio, alegia, daukan izena. Jarraian, animalia xarmagarri horren daturik bitxienen inguruan ariko gara, haren nazioarteko eguna larunbat honetan, urriaren 16an, ospatuko dela aprobetxatuz. Ziur zenbait datuk harritu egingo zaituztela.

Bada, eta gezurra badirudi ere, daukan geldotasunarekin, hartz nagiak erritual oso sakon bat jarraitzen du parekatzeko orduan. Izan ere, arrak elkarren aurka borrokatzen dira emeekin bat egiteko. Emeek bere aldetik, behatzaile soil gisa jarduten dute erritu osoan, eta, irabazlea hautatzen dutenean, kirrinka moduko baten bidez jakinarazten diote elkarri. Kopulatu ondoren, emeen haurdunaldia 11 hilabetekoa da, eta, ondoren, kume bat erditzen dute.

Hartz nagia oso animalia motela da, orduko 27 kilometroko abiaduran ibiltzen dena. Hala ere, oso arina da zuhaitzen artean bere gorputz-adarrei esker mugitzeko, eta igerilari ona ere bada. Ez da gai bere harrapariengandik ihes egiteko, eta, beraz, daukan defentsarako tresnarik onena eraso egingo dion animaliaren aurpegira atzaparkadak jaurtitzea da, beste besoarekin zuhaitzaren azalari helduta dagoen bitartean. Ez da gizakiarekin oldarkor agertzen.

Animalia hori hain motela izatearen arrazoia oso sinplea da: zuhaitzetako hostoez bakarrik elikatzen da. Irentsitakoan, digestio-aparatuak prozesatzen ditu. Hostoak oso baxuak dira kalorietan, beraz, energia aurreztu behar du, eta horregatik oso abiadura txikian mugitzen da.

Bere izena kontuan hartuta, hartz nagiak ez du uste bezain beste lo egiten. Egunero 10 bat orduz bakarrik egiten du lo, txakurrek edo katuek bezalako beste animaliek baino askoz gutxiago. Gainerako denbora elikagai bila ematen du, hein handi batean.

Nagiaren daturik bitxienetako bat da ondorengo hau: beti dago hotz. Ugaztuna izateko, gorputz-tenperatura oso baxua du, 30 gradu zentigradukoa. Horri gehitu behar zaio ez duela energia askorik sortzen, bere gorputzak % 25eko muskulua besterik ez duelako; beraz, ezin du berotzeko gorputza astindu.

Baina, zergatik ospatzen da bere nazioarteko eguna urriaren 16an? Bada, egun hori urriaren hirugarren larunbatean ospatzen da 2010az geroztik. Ospakizuna Kolonbiako Medellin hirian sortu zen urte hartan, Hartz Nagiaren Ongizate eta Kontserbaziorako Nazioarteko Lehen Topaketan, alegia.

Bilera horretatik aurrera, erakunde askok erabaki zuten nagien mundua planeta osoko pertsonengana hurbiltzea. Zertarako? Animalia basatien ohiturak eta beharrak uler ditzaten, eta animalia horiek beren bizileku naturalean utzi behar direla uler dezaten. Izan ere, urtero handitu egiten da espezie horren legez kanpoko salmenta munduko hainbat familiatan, etxe barruan maskota polit eta lasai bat izateko asmoz erosten baitute.

• Temas
• Amazonas
• Euskera