Esperientzia eta denbora

Javier Rojo

Jueves, 7 de enero 2021, 20:08 | Actualizado 20:52h.

Azken urte hauetan Miren Agur Meaberen literatura eta bereziki poesia bi oinarri hauen gainean eraikitzen dela ematen du: esperientziaren adierazpena eta denboraren iragazkia. Izan ere, haren poesian subjektuaren esperientzia bereziaren, propioaren isla eskaintzen da, edo behintzat haren poemetan agertzen diren gertakariak halako eskarmentuaren ondorioak izango balira bezala azaltzen dira. Benetako esperientzia zein esperientzia irudikatua izan, subjektuak, nolabait esateko, bere burua eskaintzen du poesian. 'Nola gorde errautsa kolkoan' izenburuko liburu hau norberaren bizipenak era horretan erabiltzearen adibidea dugu. Haurtzaro eta nerabezaroko gertakariak, xumeak baina bere xumetasunean oinarrizko eta funtsezkoak, agertzen dira behin eta berriro, garai haietako gertakarietan geroko bizitzaren hazia aurkituko balitz bezala, gertakari horiek subjektua betirako markatu balute bezala. Azken finean, norberaren aberri bakarra bere haurtzaroa dela esango balitzaigu bezala. Eta garai hartako gertakariak kontatzen direlarik (askotan, subjektua 'gu' generiko baten atzean difuminatuta: bere esperientzia berezia da, baina beste hainbaten esperientziaren antzekoa alegia), identitatea osatuz doa, gauza txikien biltzaile.

Meabek errealitate pertsonala baina neurri handi batean partekatua ere baden hau ez du besterik gabe eskaintzen. Hau adierazteko denboraren iragazkia erabiltzen du, gertakariak oroitzapen bihurtuta, zeren gertakari horiek azaltzen dituena ez baita behinolako subjektua, gaur egun, horiek birsortzen dituen heldua baizik. Nostalgia puntu batez gaurko helduak garai hartako beste 'ni' hura ikusten du, egiten duena eta kontatzen duena subjektu berbera izanda ere, aldatuta dagoelarik. Eta ikuspuntu honetatik esperientzia pertsonala unibertsalizatu egiten da, eta bertan bere burua islatuta ikusiko du irakurle askok.