Eskola-menu jasangarriagoetarako metodologia

Tokiko elikagaien iraunkortasuna ebaluatzeko sistema bat baliozkotu dute Neiker-Tecnaliak eta Aztik. Eskaria eta eskuragarritasuna gurutzatuta, produktu horiek Euskadin eskuragarri dauden aztertu dute, balioztatzeko ea posible den catering enpresa batek bertako nekazaritzako produktuekin erantzutea elikagai jasangarrien inguruko behar gero eta handiagoei.

Horrela, tokiko produktuen ingurumen, gizarte eta ekonomia iraunkortasuna ebaluatzeko sistema bat garatu dute, modu neurgarri eta fidagarrian, nekazaritzako elikagaien jasangarritasunaren hainbat adierazleren bitartez.

Tokiko nekazaritzako elikagaiak sustatzeko metodologiatzat dute lana, baita bertako produktuen onurak eta ahulguneak baloratzeko ere; ekoizpenean erabiltzen den ur kantitatea, karbono aztarna, alferrik galtzen diren elikagaiak, fitosanitarioen erabilera edo lehengaiek elaborazio lantegira iristeko egiten duten distantzia dira neurtutako parametroetako batzuk.

Horrela, azterketan baieztatu denez, «presio fitosaniatarioa eta nutrienteen balantzea edo biodibertsitatea mantentzearen inguruko adierazleak esanguratsuagoak dira lehen sektoreko produktuen ingurumen jasangarritasuna ebaluatzeko; aldiz, eraldatutako produktuetarako saihestu egin daitezke, ez dutelako informazio garrantzitsurik gaineratzen».

Nabarmendu dutenez, ingurumen inpaktua ebaluatzeko metodologia honek eragin «nabarmena» izango du «produktibitatean zein iraunkortasunean, bai kolektibitateei zuzendutako catering-aren sektorean, bai hori hornitzen duen lehen sektorean».

Gainera, tokiko produktua eskuratu ahal izateari buruzko azterketak eta sektorearen beharrei buruzko azterketak aukera emango dute estrategiak ezartzeko, tokiko lehengaiak egonkortasunez hornitzeko, eta kolektibo zehatzei zuzendutako platerak prestatzeko. Uste dute estrategia horiek argudio objektiboak emango dizkietela enpresei, ahal den heinean, euren menuak tokiko osagaiekin diseinatzeko.

«Horren guztiaren emaitza izango da tokiko lehengaiak erabilgarriago egongo direla, tokiko ekonomia gehiago aktibatuko dela, itzulketa ekonomiko bat gertatuko dela eta tokiko enplegua ziurtatuko dela», adierazi dute.

Letxuga eta tomate garnizioarekin lagundutako patata tortilla plater bat prestatzeko erabiltzen diren osagaien ingurumen portaera aztertu dute, bai eta eskola menuko platera bera ere, Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapeneko eta Azpiegituretako Saileko iturriek jakinarazi dutenez.

Ingurumen adierazleen balioztapenerako, Auzolagun enpresaren hainbat hornitzaileren produktuak balioztatu dira: Avícola Arbaraitz (arrautzak), Bacalaos Giraldo (patata eta tipula prestatua), Barrenetxe (tomatea), Garaia eta Artandi (letxuga eta tomatea), hain zuzen.