EHUko ikerketa baten arabera, emakumeek beti dantzatu izan dituzte euskal dantza ezagunenak

Euskal Herriko Unibertsitateak egindako ikerketa baten arabera, emakumeek ere beti dantzatu dituzte euskal dantza ezagunenak. Aurreskua, adibidez, gizonen dantzatzat baino ez dute hartu askok orain arte, hain zuzen ere, gizon eta emakumeen dantzak maiz bereizten direlako. Oier Araolazak bere doktore-tesian, ordea, aski ongi ikertu du horren inguruan egindako ikerketan.

Dioenez, orain arte beti uste izan da emakumeek euskal dantza batzuk dantzatu egiten zituztela, eta gizonek beste batzuk. Teoria hori desmitifikatzeko, XIX. mendearen azken zatitik XX. mendeko lehen partera arte aztertu ditu euskal dantzak. Horrela, aurreskuaren kasuan, esaterako, XX. mendera arte emakumeek ere dantzatzen zutela egiaztatu du. Hala ere, XX. mendearen hasieran emakumeen eta gizonen dantzak bereizten hasi ziren. Hori dela eta, emakumeek aurreskua ez dutela inoiz dantzatu uste izan da orain arte.

Ampliar

Baina ez zen hori gizonen dantzatzat hartu den dantza bakarra, beste batzuekin ere antzera gertatu da, hala nola, ezpata-dantzarekin eta makil-dantzarekin. Dena den, kontrakoa ere gertatu da, hau da, emakumeen dantzatzat hartu direnak, baina gizonek ere dantzatzen zutenak. Esaterako, arku-dantzak, zinta-dantzak eta sagar-dantzak.

Azkenik, dantzetan ez ezik, janzkeran ere aldaketak gertatu dira gure historian. Ikerlariak txapelarekin eta praka motzekin dantzatzen zuten emakumeen irudiak aurkitu ditu. Horrek esan nahi du, gizonek praka eta buruan txapela, eta emakumeek gona eta buruan zapia erabiltzearen kontua geroago erabaki zutela.