Amonaren mengantza

Amaia Zubiria 1983an elkarrizketatu nuen, 'Muskaria' aldizkarirako. Haizea taldea desegin berria zen eta Amaia bidegurutze batean zegoen, hartu beharreko bidea aztertzen. Orduan, gure musikaren sustapenean inplikazio handiagoa eskatzen zien erakundeei. Hunkitu egin ninduen entzuteak. Haizea taldearen ibilbidea maitasun istorio bat bezala kontatzen zuen, non Txomin Artolak eta berak euren aurreko bizitzak eten zituzten, proiektuan buru-belarri aritzeko. Haizearekin folk euskalduna garaiko ekoizpen abangoardistenen mailan kokatu zuten, zaleen artean oraindik ere kotizatzen diren bi album bikain horiekin.

Ordutik hona, Amaiaren ibilerak fruitu interesgarri ugari eman ditu. Sei disko argitaratu ditu bakarka, bi Pascal Gaignerekin, hiru Txomin Artolarekin, eta hamaika kantu, bildumetan eta soinu bandetan. Kritikak ondo tratatu izan du beti, baina egia da haren figura sarritan ahaztua izan dela euskal musikako 'handiak' aipatzen direnean. Horixe bera gertatu da berak beti aldarrikatzen dituen Estitxu eta Lourdes Iriondo abeslariekin: «Nire haurrak hazten ari nintzela, oso gustura entzuten nituen irratian biak, eta, gaur egun, badirudi erabat ahaztuta ditugula».

Orain, Adarra saria 2021 eman diote Amaiari. Donostiako Udalak eta Donostia Kulturak 2014an sortu zuten saria, musikaren arloan garrantzi bereziko karrera egin duen artista baten lana urtero aipatzeko. Mikel Laboa, Ruper Ordorika, Benito Lertxundi, Fermin Muguruza, Anari, Berri Txarrak eta Kepa Junkera saritu dituzte orain arte. «Amaia Zubiria euskal musikaren ordezkari garrantzitsuenetakoa da. 1970eko hamarkadan hasi eta gaur egunera arteko ibilbidean, aparteko gaitasuna duen interprete eta musikagilea dela utzi du agerian, eta funtsezko eragina izan du haren ondorengo euskal musikarien belaunaldietan», argudiatu dute saria emateko.

Berria jaso zuenean, Amaia Zubiriak esan zuen: «Bizitza asko izan ditut eta horietako bakoitza zirkulu bat bezala ikusten dut. Aurrekoa itxi arte ez naiz hurrengoan sartuko. Adarra saria horrela bizi dut, musikarekin dudan zirkulu honen amaiera bezala, eta agian hurrengoaren hasiera izango da». 1983ko lehen elkarrizketa hartan bezala, joan den egunean ere, sari horri buruz irratian berarekin hitz egin nuenean, betiko pertsona zuzen eta garden bera iruditu zitzaidan: «Sariak ilusioa egiten dit, baina badakizu, norbaiti eman behar diote. Ilusio handiagoa egiten dit Victoria Eugeniako emanaldiak, iraganean lagun izan ditudan musikari guztiekin egingo dudan horrek. Horietako batzuk bikotekide izan ditut, eta, hala ere, primeran moldatzen dira haien artean, benetako musikariak direlako, arrakasta errazaren gainetik musika lehenesten dutenak».

Amaia Zubiria datorren ostiralean, hilaren 21ean, eskainiko duen kontzertuaz ari da: Pascal Gaigne, Karlos Gimenez, Angel Unzu, Iñaki Salvador, Aitor Furundarena, Ritxi Salaberria, Gonzalo Tejada, Luis Camino, Manu Gaigne... Horrez gain, Maider Ansa, Jaione Olazabal, Matixa Otero, Francisco Herrero edo Ainara Ortega artistek, Edorta Amurua Zubiria semeak eta Jon Maia eta Maialen Lujanbio bertsolariek parte hartuko dute. «Musikak jateko ez du askorik balio izan, baina maitasuna eta ilusioa ekarri dizkit«, esan du Amaiak egun hauetan. Bere bakarkako lehen diskoak «Amonaren Mengantza» zuen izena. Ea garaia heldu zaion.

• Temas
• Kepa Junkera
• Fermín Muguruza
• Euskal musika
• euskera